Fazy alkoholizmu pod lupą

Choroba alkoholowa bywa podstępna, zaczyna się często niemal niepostrzeżenie, a wyjść z niej jest niezwykle ciężko. Specjaliści mówią o czterech fazach alkoholizmu, w których choroba przybiera na sile. Pojawiają się nowe objawy i coraz trudniej jest z nią walczyć. Warto jednak już na samym początku podkreślić, że wyjście z alkoholizmu jest możliwe na każdym etapie choroby.

Czym jest uzależnienie od alkoholu?

Uzależnienie od alkoholu to choroba alkoholowa, która ma zarówno fizyczne, jak i psychiczne podłoże. Psychiczne uzależnienie od środka narkotycznego jakim jest alkohol to nic innego jak picie dla osiągnięcia stanu rozluźnienia i rzekomej poprawy samopoczucia. Fizyczne uzależnienie od alkoholu przejawia się nie tylko wzrostem tolerancji na tę substancję, czy niemożnością kontrolowania ilości wypijanego alkoholu. Takie osoby po odstawieniu cierpią na szereg somatycznych dolegliwości nazywanych Alkoholowym Zespołem Abstynencyjnym.

Specjaliści od leczenia alkoholizmu wyróżniają 4 fazy nasilającej się choroby alkoholowej. Są to:

• fazę prealkoholową;
• fazę ostrzegawczą;
• fazę krytyczną;
• fazę przewlekłą.

Leczenie uzależnienia możliwe jest w każdej z wyżej wymienionych faz. Co więcej, przy odpowiedniej motywacji i pomocy, możliwy jest powrót do całkowitej trzeźwości. Nie zmienia to faktu, że im dalsza faza uzależnienia, tym leczenie jest trudniejsze, a szanse nawrotu choroby rosną.

Czym charakteryzują się poszczególne fazy alkoholizmu?

Choroba alkoholowa bywa podstępna, a pierwsze jej fazy często przebiegają niemal niezauważone. Wielu osobom udaje się nawet początkowo funkcjonować względnie normalnie w społeczeństwie. Unikając upodlenia i degradacji społecznej, tak mocno kojarzonej z alkoholizmem, często żyją w przeświadczeniu, że ten problem ich nie dotyczy. Właśnie dlatego warto wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne fazy alkoholizmu i jak rozpoznać, że my lub ktoś z naszych bliskich może mieć problem z nadużywaniem alkoholu.

1. Faza prealkoholowa, nazywana też wstępną, jest zwykle najtrudniejsza do wychwycenia. Osoba na tym etapie uzależnienia często nie odbiega swoim zachowaniem od osób pijących konwencjonalnie, czyli swoim zachowaniem i sposobem picia mieści się jeszcze w ramach zwyczajowo przyjętych w społeczeństwie. Pije raczej okazjonalnie i w towarzystwie, jednak alkohol staje się dla niej sposobem na uspokojenie i rozluźnienie, albo pomaga w kontaktach z innymi, pozwalając na łatwiejsze pokonanie nieśmiałości. W fazie prealkoholowej picie bardzo często staje się strategią na radzenie sobie z trudnymi emocjami, czy stresem. Właśnie dlatego przy fazie wstępnej mówi się często o „piciu jako ucieczce”. Następuje przy tym większa tolerancja na alkohol, przez co takie osoby sukcesywnie zwiększają dawki dla osiągnięcia podobnego efektu tzw. upojenia. Faza ta trwa czasem kilka miesięcy, a w niektórych przypadkach nawet kilka lat.
2. Faza ostrzegawcza to stadium, w którym pice związane jest już z rodzajem wewnętrznego przymusu. Taka osoba aktywnie szuka okazji, jest częstym inicjatorem spotkań towarzyskich suto zakrapianych alkoholem. Zaczyna pić więcej niż otoczenie, do tego często pije w samotności. Na tym etapie pojawi się wstyd i niechęć rozmów na temat picia alkoholu. A z drugiej strony taka osoba często szuka wymówek i racjonalizuje przyczyny nadmiernego spożycia alkoholu.
3. Faza krytyczna to ten etap, w którym osoba chora już całkowicie traci kontrolę nad ilością spożywanego alkoholu. Coraz rzadziej zdążają jej się czasy abstynencji, a picie jest kontynuowane nawet pomimo negatywnych konsekwencji, takich jak utrata pracy. Osoba taka odczuwa silny głód alkoholowy, często zrywa kontakty z bliskimi, zaniedbuje swoje role społeczne. To jest również zwykle to stadium, w którym choroba staje się widoczna, rodzina i przyjaciele zaczynają nalegać na terapię, a osoba chora często reaguje na nie napadami agresji. Począwszy od tej fazy leczenie alkoholizmu w prywatnym ośrodku często staje się jedynym skutecznym rozwiązaniem.
4. Faza chroniczna to przewlekła postać choroby, w której pojawiają się już wszystkie objawy uzależnienia. Osoba taka wpada w wielodniowe ciągi alkoholowe, a w czasie abstynencji pojawiają się negatywne objawy odstawienia takie jak zaburzenia świadomości czy drgawki. W tej fazie trudno też uniknąć powikłań somatycznych, w tym uszkodzenia wielu narządów wewnętrznych. Nieleczona choroba w fazie chronicznej często prowadzi do zgonu osoby uzależnionej.

Warto postawić na specjalistyczne leczenie

Choroba alkoholowa jest bardzo podstępna, właśnie dlatego podczas jej leczenia warto korzystać ze wsparcia specjalistów. Można korzystać z różnego rodzaju stowarzyszeń AA, ale faza krytyczna, a zwłaszcza faza chroniczna często wymaga leczenia w specjalnym ośrodku. Leczenie alkoholizmu w prywatnym ośrodku ma tę zaletę, że osobie chorej zapewnia się wszelkie wsparcie, także to psychologiczne. Do tego zmiana otoczenia, brak spotkań ze znajomymi od picia pomaga przerwać błędny ciąg, ograniczając okazje i pokusy.

Artykuł powstał dzięki uprzejmości Ośrodka Leczenia Alkoholizmu – Terapie Tu i Teraz